NE ZAMAN SORUŞTURMA AÇILABİLİR
İthalatçı ülkedeki yerli üreticiler, ithalattan kaynaklı olarak zarar gördüğü iddiası ile ilgili soruşturma otoritesine başvurarak damping soruşturması açılmasını isteyebileceği gibi, soruşturmacı otorite yine bu koşulların oluşması şartıyla kendiliğinden de soruşturma başlatabilir.
Burada dikkat edilmesi gereken nokta, bir yerli üretim dalının artan ithalattan dolayı zarara uğraması ve zarar ile ithalat arasında bir nedensellik ilişkisinin bulunması zorunluluğudur. Başvuru yapan firmaların sektörü temsil edebilirliklerine yönelik ilave şartlar da bulunmaktadır.
TÜRKİYE’DE SORUŞTURMAYI HANGİ KURUM YÜRÜTÜR
Türkiye’nin damping soruşturmalarını yürütmekle görevlendirilmiş yetkili otorite Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü’dür.
İthalat Genel Müdürlüğü, dampingli veya sübvansiyonlu ithalattan zarar gördüğünü iddia eden yerli üretim dalının başvurularını incelemekle, söz konusu başvuruları İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulu’na sunmakla ve soruşturma açılması halinde soruşturmayı yürütmekle görevlidir.
ALINAN ÖNLEMLERİN NİTELİĞİ
Dampinge ve sübvansiyona karşı önlemler, CIF bedelin yüzdesi bazında oransal (ad-valorem) veya maktu (specific) olarak, ülke hatta firma özelinde alınabilmektedir. Yürütülecek olan soruşturmanın gidişatına göre Ekonomi Bakanlığı gerek görmesi halinde soruşturmanın ön aşamalarında geçici önlem de alabilmektedir. Soruşturma süresinin uzunluğu dikkate alındığında, Bakanlık genel itibariyle uygulamasını bu şekilde yürütmektedir.
SORUŞTURMANIN VE ALINAN ÖNLEMİN GEÇERLİLİK SÜRESİ NE KADARDIR
Soruşturma neticesinde alınan nihai anti-damping önlemi Resmi Gazete ’de yayımı tarihinden itibaren 5 yıl süreyle yürürlükte kalmakta, ayrıca 5 yıllık süre sonunda başlatılan “nihai gözden geçirme soruşturmaları (expiry reviews)” vasıtasıyla önlemlerin süresi uzatılmaktadır. Nitekim zarar devam ettiği müddetçe önlem de devam edebileceğinden, önlemlerin uygulama süresine yönelik bir üst limit bulunmamaktadır.
VERGİ ORANLARI VE GEÇERLİLİK SÜRESİ ÖRNEKLERİ
Soruşturmalar çok çeşitli ülkelere ve ürün gruplarına yönelik olduğu gibi, herhangi bir soruşturmada da firmadan firmaya değişen oranlarda vergiler söz konusu olabilmektedir. Örneğin “sentetik flamentenler” için konulan anti-damping vergisi firmalara göre %4 ila %70 arasında değişen oranlara sahiptir. Bunun gibi pek çok örnekte, firmaların kendi iç dinamiklerindeki farklılıklardan kaynaklanan çok çeşitli oranlar söz konusu olabilmektedir.
Ayrıca, damping devam ettiği müddetçe soruşturma yapılarak önlemin uzatılması mümkün olduğundan, anti-damping vergisinin süresine ilişkin bir üst limit bulunmamaktadır. Örneğin 1998 yılında çakmaklar için konulan vergi halen yürürlüktedir.
AÇILMIŞ SORUŞTURMA İSTATİSTİKLERİ
Türkiye’de damping mevzuatının uygulanmaya başladığı 1989 yılından beri 136 soruşturma, önlemle sonuçlanmıştır. Bu soruşturmaların yaklaşık %72’si Uzak Doğu’ya yönelik soruşturmalardır.
Ancak, damping özü itibariyle firma davranışlarıyla ilgili bir durum olduğundan, herhangi bir ülke için soruşturma açılabilmektedir. Bir ülkenin Avrupa Birliği’ne üye olması da Türkiye’nin o ülkeye soruşturma açmasına engel teşkil etmemektedir.
Yürürlükte olan önlemlerin ülkelere göre dağılımı ile halen soruşturması devam eden ürünlere ilişkin tablolara aşağıda yer verilmektedir:
ANTI-DAMPING SORUŞTURMALARI ŞEMATİK ANLATIMI
DAMPİNGE MARUZ KALAN BİR ÜRETİCİ OLARAK HAKLARINIZ VE YAPABİLECEKLERİNİZ
Yukarıda da izah edildiği üzere, üretim dalınızdaki ithalatın üretim yapmanızı engellediğini veya yapmayı düşündüğünüz bir yatırımın ithalat dolayısıyla yapılamaz hale geldiğini düşünüyorsanız, damping soruşturması açmak için gerekli olan temsil şartlarını sağlamak şartıyla Ekonomi Bakanlığı’na başvurabilirsiniz.
Burada önemli olan nokta başvurunuzun dikkate alınmasını sağlamak için veri ve bilgilerinizi kapsamlı bir şekilde sunmanız, ithalatla zararınız arasındaki bağı göstermeyi sağlayacak verileri öne çıkarmanızdır.
Her düşük değerli ithalatın dampingli ithalat anlamına gelmediğini unutmayın. Bir eşyanın dampingli olabilmesi için kendi ülkesindeki yurtiçi satış fiyatının ülkemizdeki satış fiyatından yüksek olması gerekir ve bu Soruşturma açılabilmesi için en temel gerekliliklerin başında gelir.
BİR İTHALATÇI OLARAK HAKLARINIZ VE YAPABİLECEKLERİNİZ
Haklarınızın doğru bir şekilde savunulması, lehinize olabilecek tüm unsurların soruşturmacıların dikkatine sunulması, kamu dinleme toplantılarında ve yerinde doğrulamalarda gereken pozisyonun ölçülü ve doğru zamanlama ile alınması, muhatap olacağınız damping marjının gerçek değerine en yakın şekilde hesaplanmasını sağlar.
Soruşturma neticesinde, rakiplerinize göre daha uygun bir vergi oranına muhatap olmanız ise ticari açıdan size büyük bir avantaj olarak geri döner.
Başa Dön